Spis treści
Jeśli zawsze chciałeś zanurzyć się w przerażającym kosmosie serii „Obcy”, ale ilość filmów i ich skomplikowana chronologia wydaje się równie straszna jak same ksenomorfy, ten artykuł jest dla ciebie. Dość często padają pytania: „Od czego zacząć?”, „Która część jest pierwsza?”, „Czy muszę oglądać wszystkie?”. Przyjrzyjmy się uniwersum Obcego bez spoilerów, żeby nikt nie stracił frajdy z odkrywania tego kultowego sci-fi horroru.
Skąd się wzięła saga o Obcym?
Wszystko zaczęło się w 1979 roku, kiedy Ridley Scott zaserwował nam „Obcego – 8. pasażera Nostromo”. Film natychmiast stał się klasykiem, łącząc elementy horroru i science fiction w klaustrofobicznej opowieści o załodze statku kosmicznego, która natrafia na coś… no cóż, obcego. Sukces pierwszej części sprawił, że przez kolejne dekady powstały kontynuacje, prequele i spin-offy, które rozbudowały to złowieszcze uniwersum.
Dziś mamy do czynienia z sagą składającą się z siedmiu głównych filmów (stan 2025 rok) oraz kilku pobocznych produkcji. Dla nowicjuszy może to być spory orzech do zgryzienia — zwłaszcza że chronologia wydania nie pokrywa się z chronologią fabularną. Żeby jeszcze bardziej namieszać, niektóre filmy rozgrywają się setki lat od siebie!
Chronologiczna kolejność sagi (bez zdradzania fabuły)
Jeśli chcesz śledzić wydarzenia w porządku, w jakim faktycznie się działy w uniwersum Obcego, oto ich układ:
„Prometeusz” (2012) – Najwcześniejsze chronologicznie wydarzenia sagi. Grupa naukowców wyrusza w kosmos szukać odpowiedzi na pytanie o początki ludzkości. Zamiast tego znajduje coś zupełnie innego. Film dzieje się około 30 lat przed oryginalnym „Obcym”.
„Obcy: Przymierze” (2017) – Bezpośrednia kontynuacja „Prometeusza”, rozgrywająca się dekadę później. Kolejna załoga ma pecha natknąć się na nieprzyjemne kosmiczne niespodzianki. Film stanowi próbę połączenia wątków z „Prometeusza” z wydarzeniami znanymi z oryginalnego „Obcego”.
„Obcy – 8. pasażer Nostromo” (1979) – Pierwszy nakręcony film z serii, ale trzeci w chronologii. Statek Nostromo odbiera sygnał SOS z nieznanej planety. Wielka pomyłka. To właśnie tutaj poznajemy Ellen Ripley, jedną z najważniejszych bohaterek kina sci-fi wszech czasów.
„Obcy: Romulus” (2024) – Najnowszy film sagi, którego akcja rozgrywa się około 20 lat po wydarzeniach z pierwszego „Obcego” i jakieś 57 lat przed „Decydującym starciem”. Grupa młodych złomiarzy znajduje opuszczoną stację kosmiczną. Jak można się domyślić, nie są tam sami.
„Obcy – decydujące starcie” (1986) – Rozgrywa się 57 lat po pierwszym filmie. Ripley wraca na planetę z pierwszej części, tym razem z oddziałem kosmicznych marines. Zmiana konwencji z horroru na film akcji wyszła serii na dobre.
„Obcy 3” (1992) – Wydarzenia następują bezpośrednio po drugiej części. Mroczny, ponury, kontrowersyjny wśród fanów rozdział sagi, który dzieli się na tych, którzy go kochają i tych, którzy… niekoniecznie.
„Obcy: Przebudzenie” (1997) – Ostatni chronologicznie film głównej sagi, rozgrywający się 200 lat po „Obcym 3”. Ripley powraca, ale w dość nieoczekiwany sposób. Film zamyka oryginalną tetralogię.
A co z filmami „Obcy kontra Predator”?
Sprawa filmów „AVP: Obcy kontra Predator” (2004) i „AVP 2: Obcy kontra Predator 2” (2007) jest nieco skomplikowana. Technicznie rzecz biorąc, są to spin-offy, które łączą uniwersa „Obcego” i „Predatora”. Nie są one konieczne do zrozumienia głównej historii i można je traktować jako niezależne przygody.
Mówiąc szczerze, były to głównie komercyjne przedsięwzięcia, które miały przyciągnąć fanów obu serii. Nie wnoszą one zbyt wiele do głównej fabuły sagi „Obcy” i nie są uwzględniane przez twórców głównych filmów przy tworzeniu nowych części. Jeśli jednak lubisz pomysł walki dwóch ikonicznych potworów sci-fi, możesz je obejrzeć jako dodatkową rozrywkę.
Od czego najlepiej zacząć przygodę z kosmicznym horrorem?
Dla nowych widzów istnieją dwa sensowne podejścia do oglądania sagi:
Według daty premiery
Ten sposób pozwala doświadczyć serii tak, jak odkrywali ją widzowie przez lata:
- Obcy – 8. pasażer Nostromo
- Obcy – decydujące starcie
- Obcy 3
- Obcy: Przebudzenie
- Prometeusz
- Obcy: Przymierze
- Obcy: Romulus
Zaletą tej metody jest to, że zaczynasz od klasyka, który ustanowił standard. Poza tym oglądanie w kolejności wydania pozwala zauważyć, jak rozwijała się technologia filmowa i jak zmieniało się podejście do serii przez dekady. No i nie ma mowy o żadnych problemach z chronologią – oglądasz tak, jak filmy powstawały.
Według chronologii fabuły
Ten sposób pozwala śledzić wydarzenia w porządku, w jakim faktycznie się działy:
- Prometeusz
- Obcy: Przymierze
- Obcy – 8. pasażer Nostromo
- Obcy: Romulus
- Obcy – decydujące starcie
- Obcy 3
- Obcy: Przebudzenie
Zaletą jest pełniejsze zrozumienie rozwoju fabuły i mitologii serii. Minusem? Zaczynasz od nowszych filmów, które mają inny klimat niż klasyczne części. Poza tym prequele zakładają, że widz ma już pewną wiedzę o uniwersum, więc niektóre smaczki mogą umknąć nowym fanom.
Kluczowe elementy uniwersum „Obcego”
Bez względu na to, od którego filmu zaczniesz, warto znać kilka podstawowych elementów uniwersum:
Ksenomorfy – główne potwory serii. Mają dość osobliwy cykl życiowy, obejmujący jaja, „przytulacze twarzy” (facehuggers), „przebijacze klatek piersiowych” (chestbursters) i dorosłe osobniki. Ich krew to kwas, a wygląd zaprojektował szwajcarski artysta H.R. Giger.
Weyland-Yutani – złowieszcza megakorporacja, która przewija się przez większość filmów. Ich motto „Building Better Worlds” (Budując lepsze światy) kryje bardziej przyziemne, a czasem złowrogie cele.
Ellen Ripley – ikona kina, główna bohaterka czterech pierwszych filmów, grana przez Sigourney Weaver. Jedna z pierwszych silnych kobiecych postaci w kinie akcji, która radziła sobie z obcymi równie dobrze (a może i lepiej) niż jej męscy koledzy.
Inżynierowie – tajemnicza rasa pokazana głównie w prequelach, która ma związek z pochodzeniem ksenomorfów i… być może także ludzi.
Niezależnie od tego, którą drogę wybierzesz, przygoda z „Obcym” to wyjątkowe doświadczenie, łączące kosmiczne horrory, filozoficzne pytania o naturę życia i ludzkości oraz sporo adrenaliny. I pamiętaj – w kosmosie nikt nie usłyszy twojego krzyku. Ale sąsiedzi z pewnością usłyszą, jeśli będziesz oglądać z głośno ustawionym dźwiękiem.
Last Updated on 23 marca, 2025
